Διάλεξη για τον Καποδίστρια στη Βιέννη
Γνωστές και άγνωστες πτυχές της ζωής και του έργου του μεγάλου Έλληνα πολιτικού, διπλωμάτη και πρώτου κυβερνήτη του ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους, Ιωάννη Καποδίστρια, παρουσίασε σε μακρά διάλεξή του στη Βιέννη, ο πρόεδρος και ιδρυτής της "Εταιρείας Μελέτης Ιωάννου Καποδίστρια", νομικός και καθηγητής Νεότερης Ιστορίας στη Σχολή Εθνικής Αμύνης, Ανδρέας Κούκος.
Τη διάλεξη, που διοργάνωσε σε χώρους του Δημαρχείου Βιέννης η Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων Αυστρίας της οποίας ο πρόεδρος Κώστας Φίζογλου προσφώνησε τον ομιλητή, παρακολούθησε ένα πολυπληθές κοινό από μέλη της Ομογένειας και πολλούς Αυστριακούς φίλους της Ελλάδας, ενώ παραβρέθηκε σε αυτή και η συνιδρύτρια και αντιπρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης, διάσημη Ελληνίδα γλύπτρια Ναταλία Μελά, εγγονή του ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα, Παύλου Μελά. Ο ομιλητής παρουσίασε διεξοδικά την πορεία του Ιωάννη Καποδίστρια, αρχίζοντας με την ίδρυση από μέρους του της Επτανήσου Πολιτείας με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης στις 21 Μαρτίου 1800, το Σύνταγμά του το 1805, τη μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση στα Επτάνησα, την πρώτη συνάντησή του με τους Έλληνας οπλαρχηγούς, τη γνωριμία του με τον Χριστόφορο Περραιβό, στενό συνεργάτη του Ρήγα Βελεστινλή, του οποίου ως συνεχιστής των οραμάτων και της εφαρμογής και τελειοποίησης των σχεδίων του, αναλαμβάνει ο ίδιος.
Ακολουθεί η επιλογή του Καποδίστρια για διπλωματική σταδιοδρομία στη Ρωσία με σκοπό την απελευθέρωση της πατρίδας του, η τοποθέτησή του στη Βιέννη, τη διπλωματική πρωτεύουσα της Ευρώπης την εποχή εκείνη, όπου στο "Συνέδριό" της θέτει με υπόμνημά του Ελληνικό Ζήτημα ως βασικότερο κομμάτι του Ανατολικού Ζητήματος, παρουσιάζοντας την κοινωνικοοικονομική κατάσταση της τουρκοκρατούμενης Ελλάδας και τους καταδυναστευόμενους Έλληνες καθώς και την τακτική των Μεγάλων Δυνάμεων.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο ομιλητής στην αποστολή του Καποδίστρια στην Ελβετία, καθώς, όπως σημείωσε, το κεφάλαιο Ελβετία ήταν τεράστιο για την τελική έκβαση του αγώνα της Εθνικής Ανεξαρτησίας και μετά την επιτυχία του στην Ελβετία, ο Τσάρος Αλέξανδρος, τον θεωρούσε ως το μόνο ικανό να αντιμετωπίσει τον παντοδύναμο Μέτερνιχ, εχθρό των επαναστατικών κινημάτων, που διακήρυττε ότι "η Ευρώπη δεν γνωρίζει Έλληνες, γνωρίζει την Οθωμανική Αυτοκρατορία υπό της οποίας την εξουσίαν είναι οι κατοικούντες σε αυτή Έλληνες", και το Συνέδριο της Βιέννης για τη διαμόρφωση του νέου χάρτη της Ευρώπης.
Μετά τη λαμπρή του παρουσία στη Βιέννη, ακολουθεί ο διορισμός του Ιωάννη Καποδίστρια από τον Τσάρο, σε υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας, τέλος του 1815 αρχές του 1816, όπου αναπτύσσει μεγάλη δραστηριότητα ώστε ο σύγχρονος πολιτικός και διπλωμάτης και πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χένρι Κίσιντζερ να τον αποκαλέσει "συνταγματικό διαιτητή της Ευρώπης".
Όπως τόνισε στη διάλεξή του ο κ. Κούκος, ως Ρώσος υπουργός Εξωτερικών ο Καποδίστριας, μπορεί να μην δέχτηκε την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας, που του προσφέρθηκε, όμως επανειλημμένα συγκάλυψε την ύπαρξή της και προστάτευσε κορυφαία μέλη της και όλη την οργάνωσή της με προσωπικές παρεμβάσεις προς το Ρώσο Τσάρο.
Λόγος της άρνησής του ήταν η διορατικότητά του πως αν αποδεχόταν την αρχηγία της Επανάστασης θα καταδίκαζε εκ των προτέρων σε αποτυχία τον Ελληνικό Αγώνα που θα εμφανιζόταν ως ρωσική επιχείρηση και θα προκαλούσε αμέσως την εχθρότητα και την αντίδραση των αντιζήλων της Ρωσίας, ευρωπαϊκών δυνάμεων.
Καθοριστικός ήταν ο ρόλος του Καποδίστρια στην οργάνωση των Φιλελληνικών Κομιτάτων και οι συνεχείς προσωπικές επαφές με Ευρωπαίους πολιτικούς υπέρ της Ελληνικής Επανάστασης και τη διοχέτευση τεραστίων χρηματικών ποσών προς την Ελλάδα.
Ο ομιλητής Ανδρέας Κούκος αναφέρθηκε αναλυτικά στη διπλωματική στρατηγική του Καποδίστρια στο ζήτημα των συνόρων και στη διττή κεντρική επιδίωξή του αφενός να μεταστρέψει την απόφαση των δυνάμεων για αυτονομία προς την πλήρη ανεξαρτησία χωρίς δεσμεύσεις και αφετέρου να εξασφαλιστεί η ευρύτερη δυνατή εδαφική βάση για το νέο Ελληνικό Κράτος, ώστε και βιώσιμο να είναι αλλά και να συμπεριλάβει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο τμήμα του ελληνικού πληθυσμού.
